Niemiłe złego początki

Wioleta Szulejewska

W opinii wielu z nas opryszczka to banalna dolegliwość, specjaliści jednak nie mają wątpliwości: to choroba, która wymaga leczenia. Co warto o niej wiedzieć? Jak dochodzi do zakażenia? I jak się przed nim bronić?

Poznaj wroga, czyli co to jest opryszczka?

Opryszczka, inaczej "zimno", to zakażenie wirusowe, za które odpowiedzialne są dwa blisko ze sobą spokrewnione wirusy: HSV-1 i HSV-2 (Herpes simplex virus, wirus opryszczki zwykłej). Pierwszy z nich wywołuje głównie opryszczkę błony śluzowej jamy ustnej i skóry okolicy okołowargowej, która jest najczęściej występującą postacią kliniczną zakażenia HSV.¹

Wiadomo, że zakażenia wirusami opryszczki są szeroko rozpowszechnione w Polsce i na świecie. Wiele osób nawet nie wie, że jest nosicielem patogenu, bo zakażenie nierzadko ma przebieg bezobjawowy. Nawet u 40% chorych dochodzi jednak do nawrotów¹, czemu sprzyja stres, fizyczne przemęczenie organizmu, infekcje przebiegające z gorączką, osłabienie, menstruacja czy nadmierne opalanie.

Do zakażenia opryszczką wystarczy kontakt z osobą zakażoną lub osobą będącą nosicielem wirusa. HSV-1 łatwo przenosi się w kontakcie bezpośrednim (np. przy pocałunku), ale i pośrednim, gdy dotykamy i używamy tych samych przedmiotów, co nosiciel wirusa (np. ręcznika lub pomadki).

Źródło: Adobe Stock.

Opryszczka kojarzy się nam przede wszystkim ze zmianami w okolicy warg, a tymczasem nie jest to choroba tak błaha, jak się nam wydaje. Zakażenie pierwotne może przebiegać z wysoką gorączką i osłabieniem.

Objawy opryszczki

Kiedy wirus HSV-1 wniknie do organizmu, namnaża się i migruje do komórek nerwowych zwoju trójdzielnego, gdzie pozostaje w postaci utajonej. W sprzyjających warunkach wirus może się reaktywować, dając objawy choroby. A te są dla wielu z nas niezwykle problematyczne. Okresowo pojawia się w ślinie lub wydzielinie pęcherzykowej, co nierzadko prowadzi do zakażenia kolejnych osób.

Zaczyna się niewinnie – w miejscu zakażenia (najczęściej w kąciku ust, na pograniczu błony śluzowej i skóry) zaczynamy odczuwać mrowienie, pieczenie i świąd. To właśnie tam pojawią się bolące pęcherzyki wypełnione treścią surowiczą. Kiedy pękną, powstaną nadżerki, które będą goić się przez kolejne dni (nawet dwa tygodnie w przypadku zakażenia pierwotnego).

Jak leczyć opryszczkę?

Choć dla wielu osób opryszczka to jedynie defekt kosmetyczny, w przypadku częstych nawrotów może utrudnić codzienne funkcjonowanie, zwłaszcza że miejsce zakażenia daje się we znaki. Ulgę przynieść może acyklowir – najczęściej wykorzystywany w leczeniu opryszczki.¹ W Polsce ta substancja czynna obecna jest w leku Hascovir control, stosowanym w leczeniu nawrotowej opryszczki warg i twarzy oraz Hascovir control Max do zapobiegania jej nawrotom.

Acyklowir hamuje replikację HSV-1, ale też łagodzi ból i przyspiesza gojenie się zmian chorobowych. Im szybciej podany, tym lepsze efekty daje, najlepiej jest więc zastosować go w pierwszej dobie wystąpienia choroby lub w okresie prodromalnym (tzn. przed pojawieniem się aktywnych zmian). Jest przy tym dobrze tolerowany.

Hascovir control działa przeciwwirusowo zarówno na wirusa opryszczki HSV-1, jak i HSV-2. Stosuje się go w dawce 200 mg w 1 tabletce 5 razy dziennie przez 5 dni.²

Uzupełnieniem terapii doustnej są leki o działaniu miejscowym – Hascovir pro w postaci kremu lub Hascovir Lipożel, który nie zostawia białych śladów na ustach. Oba preparaty hamują namnażanie się wirusa i leczą opryszczkę wargową od zewnątrz.

Preparaty miejscowe stosuje się 5 razy dziennie przez 4–10 dni wyłącznie na opryszczkę umiejscowioną na wargach i twarzy.³ Pamiętaj, by przed nałożeniem i po nałożeniu leku dokładnie umyć ręce. Pozwoli to zapobiec nasileniu się lub przeniesieniu zakażenia. Unikaj też niepotrzebnego pocierania zmian chorobowych lub dotykania ich ręcznikiem.

By zmniejszyć ryzyko nawrotu, zwłaszcza w przypadku osób z częstymi objawami zakażenia, warto rozważyć zastosowanie profilaktyki opryszczki. W tym celu stosuje się dwa razy dziennie Hascovir control MAX w dawce 400 mg w 1 tabletce, który hamuje namnażanie wirusa.⁴

Opryszczka to problem wielu z nas. Na szczęście są leki, które mogą skrócić czas choroby i zapobiec nawrotom.

HAS/23/12/8/a

Hascovir control, 200 mg, tabletki. Skład: 1 tabletka zawiera 200 mg acyklowiru (Aciclovirum). Postać farmaceutyczna: tabletka. Wskazania do stosowania: Leczenie nawrotowej opryszczki warg i twarzy wywołanych przez wirus opryszczki pospolitej (Herpes simplex) u dorosłych. Leczenie nawrotowej opryszczki zewnętrznych narządów płciowych wywołanej przez wirus opryszczki pospolitej (Herpes simplex) u dorosłych. Produkt leczniczy może być stosowany jedynie u pacjentów, u których w przeszłości rozpoznano zakażenie wirusem opryszczki pospolitej. Podmiot odpowiedzialny: "PRZEDSIĘBIORSTWO PRODUKCJI FARMACEUTYCZNEJ HASCO-LEK" S.A. 51-131 Wrocław, ul. Żmigrodzka 242 E.

Hascovir control MAX, 400 mg, tabletki. Skład: 1 tabletka zawiera 400 mg acyklowiru (Aciclovirum). Postać farmaceutyczna: tabletka. Wskazania do stosowania: Zapobieganie nawrotom opryszczki pospolitej u pacjentów z prawidłową odpornością. Produkt leczniczy może być stosowany jedynie u pacjentów, u których w przeszłości rozpoznano zakażenie wirusem opryszczki pospolitej. Podmiot odpowiedzialny: "PRZEDSIĘBIORSTWO PRODUKCJI FARMACEUTYCZNEJ HASCO-LEK" S.A. 51-131 Wrocław, ul. Żmigrodzka 242 E.

HASCOVIR pro, 50 mg/g, krem. Skład: 1 g kremu zawiera 50 mg acyklowiru (Aciclovirum). Postać farmaceutyczna: krem. Wskazania do stosowania: Miejscowe leczenie opryszczki wargowej (tzw. zimno) oraz zmian opryszczkowych na twarzy, wywołanych przez wirusa opryszczki pospolitej (Herpes simplex). Podmiot odpowiedzialny: "PRZEDSIĘBIORSTWO PRODUKCJI FARMACEUTYCZNEJ HASCO-LEK" S.A. 51-131 Wrocław, ul. Żmigrodzka 242E.

Hascovir LIPOŻEL, 50 mg/g, żel. Skład: 1 g żelu zawiera 50 mg acyklowiru (Aciclovirum). Postać farmaceutyczna: żel. Wskazania do stosowania: Leczenie opryszczki wargowej (tzw. zimno) i zmian opryszczkowych na twarzy. Podmiot odpowiedzialny: "PRZEDSIĘBIORSTWO PRODUKCJI FARMACEUTYCZNEJ HASCO-LEK" S.A. 51-131 Wrocław, ul. Żmigrodzka 242E.

To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania. Nie przekraczaj maksymalnej dawki leku. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.

¹ Lesiak A. i in., Kompleksowe leczenie opryszczki wargowej, Forum Dermatologicum, 2017, 3(4), 147–151.

² Charakterystyka Produktu Leczniczego Hascovir control

³ Charakterystyki Produktów Leczniczych Hascovir pro i Hascovir Lipożel

⁴ Charakterystyka Produktu Leczniczego Hascovir control MAX